zaterdag 18 maart 2017

Vrouwen(on)recht.

Naar aanleiding van 8 maart "Internationale Vrouwendag", de dag die de ongelijkheid van en het onrecht ten opzichte van vrouwen overal ter wereld extra onder de aandacht brengt besloot ik nog eens een vooral ernstig stuk te schrijven en als inspiratie herlas ik het 'Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen', gebaseerd op de 'Universele Verklaring van de Rechten van de Mens' en door de VN aangenomen in 1979.
Dit verdrag definieert discriminatie van vrouwen als volgt: "Elke vorm van onderscheid, uitsluiting of beperking op grond van geslacht, die tot gevolg of tot doel heeft de erkenning, het genot of de uitoefening door vrouwen van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden op politiek, economisch, sociaal of cultureel gebied, op het terrein van de burgerrechten of welk ander gebied dan ook, ongeacht hun echtelijke staat, op de grondslag van gelijkheid van mannen en vrouwen aan te tasten of teniet te doen". Duidelijke en eenvoudig te begrijpen taal, als ge 't mij vraagt. Toch?!
En er is in die afgelopen 40 jaar inderdaad al wel 't één en 't ander veranderd, maar, laat ons even serieus zijn: er zijn nog zoveel barre gruwelsituaties en vastgeroeste, vaak meer dan foute overtuigingen aan te pakken... Het is absoluut ontmoedigend dat werkelijk overal ter wereld vrouwen nog steeds het slachtoffer zijn van allerlei vormen van discriminatie en ongelijkheid, zowel in hun beroepsleven als op familiaal, sociaal, burgerlijk of politiek vlak. 
En natuurlijk denkt iedereen hierbij meteen aan die ver-van-mijn-bed horrorverhalen die met regelmaat voorbij komen op sociale media of het nieuws. Verkrachtingen, verminkingen, moorden om de 'eer' van een man of de familie, de onverdoofde en volstrekt overbodige besnijdenissen, de wrede kindhuwelijken... Misbruik op alle vlak en in alle mogelijke vormen. Je kan het zo gek niet bedenken of het gebeurt, nu, op dit eigenste moment... 
In nog veel te veel landen is een vrouw slechts een vervangbaar gebruiksvoorwerp, een zo goed als waardeloos bezit, een goedkope werkkracht, een babymachine, een muilezel, een slavin, hardhandig onmondig gemaakt, totaal zonder rechten en vaak slechter behandeld dan de hond des huizes.
Er zijn absoluut geen woorden voor dit soort verschrikkingen en ik zelf dacht dat de mensheid ondertussen toch voldoende geëvolueerd was om hiermee simpelweg komaf te maken... Maar spijtig genoeg is dat niet zo.
Want, vergis je vooral niet, zélfs hier bij ons, in het 'welgestelde' en zogenaamd 'beschaafde' Westen, waar suffragettes reeds in de allereerste jaren van de 20ste eeuw vochten en hun leven gaven voor stemrecht voor vrouwen, waar in de jaren 60 menig BH verbrand werd als symbool van het afgooien van het opgedrongen 'keurslijf' en de bevrijding van het lichaam ook bevrijding en verruiming van de geest mee bracht, en waar vrouwen ondertussen volgens de wet helemaal gelijk zijn, ook in deze westerse maatschappij is een vrouw in vele gevallen toch nog steeds een 2e-rangs burger. Uiteraard is dit niet vergelijkbaar met de toestanden in die 'verre' landen -die veel dichterbij zijn dan je wel zou willen- en minimaliseer ik dat ook absoluut niet, in tegendeel.
Maar misschien herinner je je de campagnes over de loonkloof van vorig jaar nog. Een vrouw verdient hier, voor identiek dezelfde job, nog steeds 20% minder dan een man. En vaak wordt ze daar bovenop sowieso als 'minder slim' bestempeld, gediscrimineerd omdat ze zwanger zou kunnen raken, mogelijke seksuele intimidatie op de werkvloer, die moet ze maar voor lief nemen want 'dat hoort er toch gewoon bij'. En bereikt ze ondanks alles toch de top, wordt ze toch de 'grote baas', dan is meteen iedereen er van overtuigd dat ze haar lijf en leden wel gebruikt -misbruikt- zal hebben om zover te geraken.
Een aantal van mijn vriendinnen bekleden jobs in de top van een absolute mannenwereld. Daar zijn zij volledig op eigen kracht geraakt, met hun intelligentie en hun harde werk, en dus zonder minirok of slaapkamergedoe. 
En al bewijzen ze zich in hun kaderfunctie's constant, met succes en sommige zelfs al decennia lang, hun werk moet nog steeds dubbel zo sterk zijn als dat van hun mannelijke collega's terwijl hun loon nog steeds lager ligt.
Herinner je de overvloedige stroom, de ware tsunami aan vrouwonvriendelijke, onterende zelfs, uitspraken van de huidige Amerikaanse president. Of zoveel dichter bij huis: de uitspraken van een paar van onze eigen ministers. Allemaal leiders van landen die allemaal dat verdrag, waaruit ik aan het begin van dit verhaal een stukje neerschreef, reeds zovele jaren geleden ondertekenden, leiders die deze wetten van gelijkheid via simpele maatregelen zouden moeten laten toepassen en uiteraard -en dat spreekt toch voor zich, dacht ik- vanuit hun voorbeeldpositie ook zelf zouden moeten naleven...
Als zangeres bij uitvaarten gebeurt het mij nog wel eens dat een pastoor me niet in z'n sacristie wil, want als fraai vrouwelijk wezen -goed voorzien van oren en poten- ben ik 'des duivels', m.a.w. pure verleiding dus. Als baliemedewerker in een hotel behoorde ik in het brein van de vaak stevig aangeschoten mannelijke gasten als vanzelfsprekend bij het meubilair van hun kamer. Als receptioniste in de bedrijfswereld bleek ik trouwens -waar halen ze dat idee toch vandaan?!- ook met regelmaat een eenvoudig opscharrelbaar pleziertje. Zelfs als de gedelegeerd bestuurder van mijn eigen VZW krijg ik personen aan de telefoon die een vrouw als 'directeur' echt niet au sérieux kunnen nemen en overduidelijk liever zaken wensen te doen met een mannelijk bestuurslid!...
Ook fronst er zich regelmatig links en rechts menig wenkbrauw bij het man-en-kindloos zijn van mijn bestaan. 'Een vrouw is toch niet volledig zonder' is steeds weer de opmerking. 'En je bent toch nog niet zo lelijk en/of al te oud'...
Wel, ik ben reeds 2 maal getrouwd geweest, beide keren met een man die het heel normaal vond om me zowel fysiek als psychisch volledig kort en klein te slaan. Omdat ik niet voldeed in bed, of als kokkin en poetsvrouw? Uit frustratie? Vanuit z'n eigen kleinheid en onvermogen? Omdat mijn intelligentie minstens gelijkwaardig was aan die van hem? Om zich 'man' te voelen? Of simpelweg vanwege het idee dat de man sowieso de 'baas' is en moet zijn, en ik veeeeeel te veel 'noten op mijne zang' had?... Dus, u begrijpt wel dat ik er allemaal geen boodschap meer aan heb. Of 't moest zijn dat er ooit toch nog een man in m'n leven verschijnt die letterlijk en figuurlijk nààst me kan en wil staan, een gelijkwaardige partner, geen van beide afhankelijk of onderworpen aan de andere, elkaar ondersteunend en vooral elkaar aanvullend... Wie weet.
Een sterke onafhankelijke vrouw met intellectuele bagage en een strijdvaardige doch ook vrolijke en optimistisch kijk op de wereld, die trekt hoofdzakelijk mannen aan die 'deze feeks wel eens zullen temmen'... Of in 't beste geval mannen die haar, vanop afstand bewonderend, op een piëdestalleke en veilig als heilig aanbiddend onder een glazen stolp willen zetten. Dat kan ook nog. Zucht.
Als je enigszins extravert, trots rechtop en met open ogen onbevreesd door de wereld stapt maak je jezelf meteen een soort 'openbaar bezit', 'loslopend wild', een algemene 'uitnodiging'. Zelfs als je netjes volledig bedekt aangekleed bent, en heus niet alleen voor mannen van andere origine of geloofsovertuiging!...
Ja, amai, er is nog veel werk aan de winkel, bérgen. Maar zoals je een berg slechts steen voor steen overwint zo blijven we hopelijk ook stapje voor stapje dichterbij een werkelijke man-vrouw-gelijkwaardigheid komen.
Feminisme, de strijd tegen de ongelijkheid, de vrouwenemancipatie, dat alles betekent niet dat we vrouwen sterker moeten maken. Vrouwen zijn altijd al sterk geweest. We moeten alleen dringend de manier waarop de wereld naar die kracht kijkt en er mee om gaat veranderen.
Elke vrouw is moeder, dochter, echtgenote, zus. Elke vrouw is iemand. Elke vrouw is sterk, slim en intrigerend. Elke vrouw is hartstochtelijk, moedig en gul.
Elke vrouw is actie, emotie en toewijding. Elke vrouw is vol hoop, schoonheid en kracht. Elke vrouw heeft hersenen en weet hoe die te gebruiken. Een vrouw geeft leven. Elke mens op aarde, ieder van ons, is geboren uit een vrouw. Een vrouw brengt vreugde, liefde, kleur en dankbaarheid. Ze gelooft rotsvast in je, ze zal je eeuwig koesteren, ze zal altijd voor je vechten en aan je zijde staan. 
En daarom, en dat weet ik wel heel erg zeker, verdient elke vrouw op heel deze aardbol niets minder dan onvoorwaardelijke liefde en respect.
Dus dames, vrouwen overal ter wereld, vriendinnen van me, wees trots op hoe ver we al gekomen zijn en blijf geloven in hoe ver we nog zullen gaan! ;-)


P.S. En om helemaal volledig te zijn: met een oprechte dank je wel aan de respectvolle mannen, die overtuigd mee strijden voor gelijkheid en recht! 
Want gelukkig bestaan er zo ook en ik was jullie echt niet vergeten, hoor. ;-)


vrijdag 3 maart 2017

Bloemen uit Lochristi.

"Of ze heel eventjes bij me langs mocht komen", vroeg ze bijzonder beleefd aan de telefoon. "Maar alleen als het niet stoorde", voegde ze er nog bezorgd aan toe, "want dat was zeker en vast niet de bedoeling". Ik had net haar mailtje met dezelfde vraag gelezen, en omdat daar nog de hoofding van de allereerste mail tussen ons beide op stond wist ik meteen wie ik aan de lijn had: Annie, enige dochter van een zeer geliefde moeder voor wie ik, toen zij onverwacht op 90-tig jarige leeftijd dit leven verliet, begin februari in Lochristi de afscheidsviering mocht opluisteren. Een ontroerende ingetogen plechtigheid met ontzettend veel volk en prachtige persoonlijke toetsen, waarvan ik er een aantal zelfs nooit eerder zag of hoorde in mijn 30 jaar als uitvaartzangeres. Mooi!
Annie vertelde dat zowat iedereen vol lof over de muzikale opluistering gesproken had en ook de familie zich niets beter had kunnen wensen. Daarom wou ze me graag iets geven, eventjes snel... "Wees welkom", zei ik lachend.
Van haar kantoor tot bij mij is slechts een afstand die je -op z'n Aaantwaaarps gezegd- 'oep ne kik en ne wip' aflegt, dus even later ging de deurbel al. De enorme, magnifieke azalea met schitterende rood-witte bloemen kwam eerst door de deur. Er nog steeds niet helemaal gerust in dat ze me niet derangeerde volgde Annie, heel bescheiden maar hartverwarmend blij me te zien.  
"Ga even zitten", zei ik, maar dit was slechts een 'binnen en buiten' antwoordde Annie, want de reis naar huis, naar Lochristi, was nog lang...
Meer dan anderhalf uur later stónden we daar nog steeds, in het midden van mijn woonkamer. Na een kleine 30 minuten -m'n armen werden een beetje moe- had ik de fraai bloeiende plant al op de tafel gezet, maar onszelf ook even neer zetten, dat was er niet van gekomen. Best wel grappig eigenlijk.
Wat een beleefd bezoekje met een cadeautje als dank voor bewezen diensten moest zijn -dat was toch het oorspronkelijke plan, begreep ik- werd door warm wederzijds aanvoelen als vanzelfsprekend een zeer aangenaam en bij momenten ontroerend gesprek met boeiende en herkenbare onderwerpen. Verrassend vertrouwd, alsof we al ons hele leven vriendinnen waren. En voor we er erg in hadden stonden de wijzers van de klok dus zoveel uurtjes verder...
Annie vertelde me over hoe ze als enige dochter -ze heeft wel nog een paar broers- de volledige zorg voor haar moeder op zich genomen had, al zovele jaren geleden. Eigenlijk al van toen haar vader veel te jong overleed. Hoe ze, opnieuw en opnieuw, een ware titanenstrijd aanging met dokters en sociale assistenten, die moeder in een R.V.T., een rust- en verzorgingscentrum, vonden thuis horen. Een krachtmeting die ze keer op keer won, door eigenlijk hele logische argumenten, hoofdzakelijk voortkomend uit de liefde voor moeder. Moeder mocht en kon thuis blijven in de haar zo vertrouwde omgeving. Annie puzzelde ingewikkelde weekschema's in elkaar om zo zowel de zorg voor moeder, als haar eigen huishouden, haar veeleisende job én de relatie met haar vriend -die zich trouwens ook volledig over zíjn moeder ontfermde- in prima banen te leiden. Zelfs toen moeder na een paar ziekenhuisopnames stilletjes aan achteruit ging en steeds meer zorg nodig had weigerde Annie haar ergens te plaatsen. Zolang het enigszins doenbaar en draaglijk was ging moeder nergens heen. Punt.
Ook bij die laatste opname plande Annie reeds de terug-thuiskomst van haar moeder, maar -en eigenlijk zag niemand dat echt aankomen- dat heeft niet meer mogen zijn: na nog een laatste handvol bijzonder gesmaakte Belgische aardbeitjes blies ze in de aanwezigheid van Annie heel rustig en vredig het tanende vlammetje van haar bijna opgebrande levenskaarsje uit. 
En Annie puzzelde opnieuw hele schema's in elkaar, dit maal om moeders laatste afscheid in goede banen te leiden. Begrafenisondernemer, pastoor, lectoren, kleinkinderen, bloemen, teksten, muziek... Noem maar op, ze regelde absoluut àlles. En het resultaat mocht er zijn!... 
En toen, toen werd het stil. En een beetje leeg ook.
Het deed Annie zichtbaar deugd om dit allemaal aan mij te vertellen, en volgens mij begreep ze, misschien ook een beetje door mijn reacties, daar op dat ene moment midden in mijn woonkamer 'dat het goed was', dat ondanks het gemis en het verdriet alles echt helemaal goed was, en exact zoals het moest zijn.
We leven in een maatschappij waarin ouder worden en sterven geen enkele plaats meer heeft. Een samenleving waarin ouderen, bejaarden, 'de derde leeftijd', zij die ons voortbrachten, opvoedden, verzorgden, lief hadden... in tehuizen weggestopt worden, ver uit het zicht, ver uit het leven. 
(Versta me niet verkeerd, hé, uiteraard heb ik absoluut alle begrip voor situaties waarin dat echt wél een noodzaak is. En die situaties zijn er zeker, ik heb er zo ook al meegemaakt.) 
Al tijdens ons gesprek groeide daarom in mij een oprechte en diepe bewondering voor Annie, al vindt ze zelf al die vele jaren toewijding, liefdevolle zorg en respectvol samenleven heel gewoon. "Want, het is toch normaal dat je je moeder niet in de steek laat". Ja, dat klopt, absoluut, maar in deze maatschappij is het toch niet zo vanzelfsprekend meer, vrees ik...
Dus, Annie, in al je eenvoud en ingetogenheid, jij bent voor mij een ware heldin, een authentieke onvervalste SuperVrouw, en ik bewonder je. Enorm. Echt waar.
Dus, naast die schitterende azalea met z'n fraaie bloesem maakte ik deze week ook kennis met andere, erg bijzondere flora: Annie, een bloem-van-een-vrouw! Ja, geloof me, daar kan ik echt intens van genieten, van al die fenomenale 'bloemen' uit Lochristi... ;-)