Het is weer die tijd van het jaar dat de spinnen naar binnen komen. Da's niet om u te pesten, hoor, da's meestal per ongeluk, op hun zoektocht naar een partner en een warm schuilplekje voor de winter. Persoonlijk zit ik daar niet mee. Ik ben niet bang van spinnen. 't Is te zeggen: zolang ze niet in m'n bed kruipen, want dat vind ik iets minder comfortabel... Meestal moet ik de achtpotige beestjes trouwens redden (oppakken en vervolgens weer buiten zetten) van een meer dan gruwelijke dood 'door vrolijk spelende katers': als de gesnapte spinnen niet eerst wat poten verliezen tijdens het wild heen en weer motten, dan worden ze met huid en haar -en luid krakend- door die twee huistijgers van mij opgevreten!
Geheel los van al die migrerende geleedpotigen maar binnen hetzelfde kriebelende thema -vandaar de intro- vertel ik u graag dit kleine verhaal.
Aan het venster in mijn keuken woont sinds vorige herfst of afgelopen winter, heel precies weet ik het niet, een klein zwart spinnetje. Het heeft z'n web gesponnen tussen het raamkozijn, de blaadjes van plantjes voor het raam en de roze bloempotjes waarin die plantjes staan. En ik vind dat prima.
Ja, als je natuurlijk een fobie voor spinnen hebt, is dat niet iets wat je snel oké zal vinden, dat begrijp ik. Maar ik zelf, zonder zulke fobie, ben heel blij met de aanwezigheid van dat kleine huisgenootje. Bij het plantjes water geven, let ik er altijd goed op het beestje niet per ongeluk met een vernietigende douche weg te spoelen. En bij het onderhouden en schoonmaken van het aanrecht en de ramen tracht ik zijn, of haar, persoonlijke hoekje niet of toch zeker zo minimaal mogelijk te verstoren.
"Allé, waarom zwiert ge dat griezelige kriebelbeest niet buiten?!", zal je nu misschien huiverend zeggen. Wel, de reden waarom het diertje gerust een stukje van mijn keuken als woonst mag inpalmen, is heel simpel: ik heb er bijzonder veel hulp aan!
Elke zomer opnieuw krijg ik af te rekenen met een ware plaag aan fruitvliegjes. Ge kent die wel, die minuscule vliegende insectjes, die als uit het niets plots met duizenden tegelijkertijd verschijnen, en zich op elk zichtbaar en zelfs onzichtbaar etensrestje storten. Ik kan nog zo goed schoonmaken, opruimen en afwassen: die piepkleine vervelende vliegdingetjes nemen met gemak de hele boel over. Er staat in mijn keuken natuurlijk regelmatig nog een restje nat kattenvoer. Dat is op zich al nefast. Doch ook een over het hoofd gezien druppeltje gemorste koffie, een broodkruimel of een onmogelijk klein restje voedsel in de gootsteenrand, daar hebben ze ruimschoots genoeg aan. Zelfs de nog natte potgrond van vers bewaterde plantjes vinden ze paradijselijk. Al verpak ik elk mogelijk stukje afval, hoofdzakelijk de lege zakjes van het natte poezeneten en alles wat ik uit de kattenbak schep, in stevig gesloten plastiek zakjes (ja, wreed slecht voor 't milieu, ik wéét het, zucht, maar soms heb je geen keuze...), tóch weten die strontvliegjes daar bij te komen en er misbruik van te maken. Met uiteraard een ernstig stinkende vuilnisbak tot gevolg én steeds opnieuw en opnieuw een ware geboorte-explosie bij de fruitvliegjes!...
Ik bestrijd sowieso alle soorten plagen, zowel op m'n terras als in huis, op de meest ecologisch en biologisch mogelijke manier. Om de fruitvliegjesaantallen enigszins in toom te houden, heb ik speciale vallen in de vorm van een glazen aardbei. Bovenaan zit er een kleine opening met een kurken stop, en rondom rond 3 minuscule, naar binnen stulpende gaatjes. In die glazen dingen gaat een beetje verschaalde wijn -appelsap of azijn wil ook nog wel lukken- en één druppel afwasmiddel. De geur van de wijn lokt de vliegjes, die langs de kleine gaatjes naar binnen kruipen om te genieten van de lekkernij. Het afwasmiddel zorgt dat er echter geen oppervlaktespanning meer op de vloeistof staat en aldus verdrinken de insectjes. Door de naar binnen gestulpte piepkleine gaatjes kunnen eventuele exemplaren die terug zouden willen ontsnappen ook niet meer weg. En geloof me, 't is hallucinant hoeveel van die kleine rotbeestjes ik zo vang, echt dui-zen-den!!! De lokvloeistof moet regelmatig vervangen worden wegens 'verzadigd van slachtoffers'...
Tussen haakjes: je hoeft je zo geen speciaal glazen valletje aan te schaffen, hoor. Een doodgewone bokaal of iets dergelijks, met een strakgespannen stuk huishoudfolie over de opening, bijvoorbeeld vastgezet met een elastiek over de rand, werkt ook prima. Wat wijn of zoiets erin samen met een druppel afwasmiddel, een drietal kleine gaatjes in de folie -even prikken met een tandenstoker is perfect- en je hebt je eigen prima werkende fruitvliegjesvangmiddel!
Maar, hoe goed die vallen ook werken, het blijft dweilen met de kraan open: die rotbeestjes kweken sneller dan ik ze kan vangen. Alle hulp is dus van harte welkom, en zo komen we weer terug bij dat kleine zwarte spinnetje in de hoek bij het keukenraam...
Volgens mij kan dat beestje z'n geluk niet op en eet hij of zij zich zo ongeveer te barsten. Te zien aan de hoeveelheid vliegenlijkjes die ik af en toe met de grootste voorzichtigheid en behulp van een daarvoor speciaal gereserveerd dik schilderpenseel van tussen de bloempotjes onder het spinnenweb mag wegvegen, vangt en verdelgt dat kleine spinnetje in al z'n ijver bijna evenveel van die fruitvliegjes als m'n glazen vallen! Het is amper te geloven, hoe zo'n onooglijk klein beestje dat voor mekaar krijgt! Fantastisch, toch!? Ik ben er alleszins heel blij mee, ge moogt gerust zijn.
Een gemiddelde huis-tuin-en-keuken-spinnetje leeft ongeveer 1 jaar, maximum 2. Het zou dus wel eens kunnen dat ik binnenkort afscheid moet nemen van mijn behulpzame kleine huisgenootje. Hopelijk heeft hij of zij tegen dan minstens 1 nakomeling op de wereld gezet, die bereid is het fruitvliegjesverzwelgersjobke over te nemen en mijn nieuw 'spinnetje in de keuken' te worden. Daar duim ik alvast voor! ;-)
Epiloog.
Uiteraaaaard schoot ik ter illustratie bij dit verhaal een zeer complete fotoreportage van dat kleine huisgenootje in mijn keuken. Blijken deze plaatjes toch absoluut nérgens meer terug te vinden op mijn computer!... Potverdorie! Wat nu gedaan?!...
Wel, bij elke spin die ik in mijn huis zie, flits er automatisch een gedichtje, dat ik in de lagere school graag vanbuiten mocht opzeggen, door m'n hoofd. Dat gedichtje -mét oorspronkelijk prentje- mag vandaag het verhaaltje met plezier vergezellen, vind ik, want het past best! Al zeg ik er nog wel eens uitdrukkelijk bij: tenzij per ongeluk of ongeweten, geen 'opgeveegde' spinnen in mijn huis!... ;-)
De spin Sebastiaan (1966) – Annie M.G. Schmidt
Dit is de spin Sebastiaan.
Het is niét goed met hem gegaan.
Luister!
Hij zei tot alle and're spinnen:
Vreemd, ik weet niet wat ik heb,
maar ik krijg zo'n drang van binnen
tot het weven van een web.
Zeiden alle and're spinnen:
O, Sebastiaan, nee, Sebastiaan,
kom, Sebastiaan, laat dat nou,
wou je aan een web beginnen
in die vreselijke kou?
Zei Sebastiaan tot de spinnen:
't Web hoeft niet zo groot te zijn,
't hoeft niet buiten, 't kan ook binnen
ergens achter een gordijn.
Zeiden alle and're spinnen:
O, Sebastiaan, nee, Sebastiaan,
toe, Sebastiaan, toom je in!
Het is zó gevaarlijk binnen,
zó gevaarlijk voor een spin.
Zei Sebastiaan eigenzinnig:
Nee, de Drang is mij te groot.
Zeiden alle and'ren innig:
Sebastiaan, dit wordt je dood...
O, o, o, Sebastiaan!
Het is niet goed met hem gegaan.
Door het raam klom hij naar binnen.
Eigenzinnig! En niet bang.
Zeiden alle and're spinnen:
Kijk, daar gaat hij met zijn Drang!
pauze
Na een poosje werd toen éven
dit berichtje doorgegeven:
Binnen werd een moord gepleegd.
Sebastiaan is opgeveegd.